تحول در پرداخت‌های غیرتماسی؛ از ابزار‌های پوشیدنی تا تراشه‌های کاشتنی

در جریان بخش ایستگاه آینده رویداد اینوتکس ۲۰۲۵، مهدی مومنی، مدیرعامل ازکی‌وام، با تمرکز بر موضوع «نقش پرداخت‌های غیرتماسی در تغییر رفتار مالی مشتریان»، به تحلیل روند‌های نوین فناوری پرداخت، فرصت‌ها و چالش‌های مرتبط با آن پرداخت.

از ابزار‌های پوشیدنی تا تراشه‌های کاشتنی؛ آینده‌ای بی‌نیاز از کارت بانکی

به گزارش برنا، مومنی در آغاز سخنان خود با اشاره به گسترش ابزار‌های پوشیدنی نظیر ساعت‌های هوشمند و دستبند‌های پرداخت، آنها را بستری مؤثر برای تسهیل پرداخت‌های غیرتماسی دانست. او گفت: «فناوری‌های پوشیدنی به‌سرعت در حال جایگزینی با روش‌های سنتی پرداخت هستند؛ اما تحولات جالب‌توجه‌تر، به ورود فناوری‌هایی مانند تراشه‌های کاشتنی (Implantable Chips) مربوط می‌شود که به‌واسطه کاشت زیرپوستی، پرداخت را بدون نیاز به هیچ وسیله فیزیکی انجام می‌دهند.»

وی به فعالیت شرکت‌هایی مانند Neuralink اشاره کرد که در حوزه تعامل مستقیم میان انسان و فناوری از طریق کاشت تراشه در حال نوآوری هستند. هرچند این فناوری‌ها هنوز در حوزه پرداخت خرد رایج نشده‌اند، اما به‌گفته مومنی، آینده‌ای را نوید می‌دهند که در آن مرز میان بدن انسان و سیستم‌های پرداخت دیجیتال به‌شدت کمرنگ خواهد شد.

خرید بدون توقف؛ فروشگاه‌هایی بی‌نیاز از صندوق و صف

این فناور با ارائه نمونه‌هایی از تجربه‌های نوآورانه در سطح جهانی، از ظهور فروشگاه‌هایی سخن گفت که در آنها مشتری بدون ایستادن در صف یا تعامل با پایانه فروش (POS)، خرید خود را انجام می‌دهد. در این مدل، پس از خروج از فروشگاه، مبلغ به‌طور خودکار از حساب مشتری کسر می‌شود. این نوع معماری پرداخت، به گفته مومنی، هنوز در ایران فراگیر نشده، اما یکی از مسیر‌های آینده‌محور در تحول تجربه مشتری به‌شمار می‌رود.

تهدید‌های امنیتی در فناوری‌های پرداخت نوین

مومنی در بخش دیگری از سخنان خود به مخاطرات امنیتی جدی در حوزه پرداخت‌های غیرتماسی پرداخت و چهار تهدید اصلی را مورد اشاره قرار داد:

۱. اسکیمینگ (Skimming):

استخراج غیرقانونی اطلاعات کارت بانکی از طریق دستگاه‌های جعلی یکی از رایج‌ترین روش‌های کلاهبرداری است. در پرداخت‌های غیرتماسی، این تهدید می‌تواند از طریق شنود سیگنال‌های NFC نیز رخ دهد.

۲. شنود سیگنال NFC و شبیه‌سازی توکن پرداخت:

در دستگاه‌های پوشیدنی یا موبایل‌هایی که از فناوری NFC بهره می‌برند، امکان شنود سیگنال‌ها و کپی‌برداری از توکن پرداخت توسط مهاجمان وجود دارد.

۳. حملات مرد میانی (Man-in-the-Middle):

در سامانه‌هایی که پروتکل‌های مختلف تبادل داده دارند، احتمال دسترسی مهاجم به اطلاعات در مسیر ارتباطی وجود دارد که می‌تواند موجب تغییر یا سرقت داده‌ها شود.

۴. فقدان احراز هویت در پرداخت‌های خرد:

در تراکنش‌هایی با مبالغ پایین، گاهی احراز هویت از سوی سیستم الزامی نیست. به‌گفته مومنی، اگر ابزار پرداخت مانند گوشی هوشمند یا ساعت پوشیدنی گم شود، شخص سارق می‌تواند بدون نیاز به رمز، چندین تراکنش انجام دهد. در ایران، برخلاف بسیاری از کشورها، بار مسئولیت این‌گونه سوءاستفاده‌ها عمدتاً بر عهده کاربر است.

چالش حریم خصوصی در اقتصاد داده‌محور

مومنی در پایان، با اشاره به افزایش جمع‌آوری و تحلیل داده‌های خرید کاربران، خطرات تهدیدکننده حریم خصوصی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های آتی خواند.

او هشدار داد: «فروشندگان با استفاده از داده‌های خرید می‌توانند الگو‌های رفتاری کاربران را تحلیل کرده و آنها را هدف‌گذاری تبلیغاتی یا بهره‌برداری‌های دیگر قرار دهند.»

وی بر لزوم قانون‌گذاری دقیق و مسئولانه برای حفظ حقوق کاربران در عصر اقتصاد داده‌محور تأکید کرد.

انتهای پیام/