گزارش برنا از نگاه نوآورانه یک فعال فناور به آینده بانکداری؛
از وثیقه دیجیتال تا سود غیرمتمرکز؛ مدل‌های نوین وام‌دهی رمزارزی
برنا - گروه علمی و فناوری؛ یک فعال فناور از مدل‌های نوین وام‌دهی رمزارزی گفت: در مدل‌های وام‌دهی رمزارزی نیازی به بانک، ضامن یا وثیقه سنتی نیست؛ کاربران فقط با قفل‌کردن دارایی دیجیتال می‌توانند وام بگیرند.
مدیرعامل و بنیان‌گذار پلتفرم یومیکس، در سخنرانی خود در ایستگاه آینده رویداد اینوتکس ۲۰۲۵، با تمرکز بر تحول ساختار‌های سنتی مالی و معرفی مدل‌های نوین وام‌دهی مبتنی بر دارایی‌های دیجیتال، به بررسی فرصت‌های پیش‌رو در حوزه امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) پرداخت.
بانک بدون ریال؛ تولد نظام وام‌دهی مبتنی بر رمزارز
به گزارش برنا، در ابتدای سخنرانی شاهین کاوه با یک سناریو آغاز کرد: «تصور کنید بانکی در اختیار دارید که به‌جای ریال با رمزارز فعالیت می‌کند. در چنین مدلی، کاربران می‌توانند به‌جای سپرده‌گذاری پول رایج، دارایی‌های دیجیتال خود مانند بیت‌کوین، اتریوم یا تتر را سپرده‌گذاری کرده و از همان دارایی‌ها به‌عنوان وثیقه برای دریافت وام استفاده کنند—بدون نیاز به ضامن، سند ملکی یا چک تضمین.»
وی تأکید کرد این الگو، که سال‌هاست در پلتفرم‌های بین‌المللی مانند Aave، Compound و MakerDAO به‌کار گرفته می‌شود، حالا در حال گسترش در ایران است، هرچند هنوز عمده بازیگران داخلی محدود به صرافی‌ها هستند.
فراتر از صرافی؛ گام‌های نخست استارتاپ‌های ایرانی
کاوه با اشاره به حرکت‌های ابتدایی برخی شرکت‌های ایرانی در این حوزه افزود: «در حال حاضر، ۴ تا ۵ استارت‌آپ و شرکت بزرگ داخلی مشغول فعالیت در حوزه وام‌دهی رمزارزی هستند، مانند نوبیتکس، والپی، یونسی، بنسی و ضربان. اگرچه فعالیت این بازیگران امیدوارکننده است، اما زیرساخت‌ها و مسیر آموزش عمومی همچنان با ضعف مواجه است.»
فقدان زیرساخت آموزشی؛ مانع بزرگ توسعه وام‌دهی رمزارزی
به باور وی، یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، نبود مسیر یادگیری منسجم و ساده برای کاربران ایرانی است. «درست است که وبلاگ‌هایی مانند نوبیتکس و والکس محتوای آموزشی تولید می‌کنند، اما هنوز یک بستر فراگیر، ساختارمند و مسئولیت‌پذیر برای تسهیل یادگیری در این حوزه شکل نگرفته است.»
وام‌دهی غیرمتمرکز چیست؟ آشنایی با DeFi
شاهین کاوه ضمن اجتناب از ورود فنی به ساختار‌های DeFi (امور مالی غیرمتمرکز)، آن را این‌گونه توصیف کرد: «DeFi مجموعه‌ای از خدمات مالی است که بدون نیاز به نهاد‌های متمرکز مانند بانک‌ها، تنها با استفاده از قرارداد‌های هوشمند و بر بستر بلاک‌چین فعالیت می‌کند.»
در این مدل، کاربر می‌تواند دارایی خود را در پلتفرمی متن‌باز (Open Source) سپرده‌گذاری کند، و در قبال آن، سود دریافت کند. این پلتفرم‌ها با استفاده از منابع سپرده‌گذاران، به کاربران دیگر وام می‌دهند، و نرخ بهره بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود—کاملاً شفاف، بدون واسطه انسانی و قابل رهگیری در بستر بلاک‌چین.
مزایای وام‌دهی رمزارزی نسبت به وام سنتی
کاوه با مقایسه دو الگوی وام‌دهی سنتی و رمزارزی، به چند ویژگی کلیدی اشاره کرد:
آمار‌هایی که شگفت‌زده می‌کنند؛ ایرانی‌ها در بازار رمزارز
شاهین کاوه با استناد به گزارش «میهن بلاک‌چین» گفت: «بین ۱۲ تا ۱۵ میلیون ایرانی تاکنون حداقل یک‌بار رمزارزی مانند تتر خریداری کرده‌اند. برآورد‌ها نشان می‌دهد حجم سرمایه‌گذاری ایرانی‌ها در این حوزه حدود ۲۰ میلیارد دلار است.»
همچنین به گفته او، طبق آمار سال ۲۰۲۳:
• حجم معاملات پلتفرم والکس حدود ۱۰ میلیون دلار برآورد شده است.
• گزارش نشریه «پیوست» نیز نشان می‌دهد که حجم معاملات رمزارز در ایران معادل ۲۰ درصد کل معاملات بازار بورس کشور بوده است.
• در سطح جهانی، میزان دارایی‌های قفل‌شده به‌عنوان وثیقه در پلتفرم‌های DeFi در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار رسیده است—که سه برابر بودجه کل کشور ایران در همان سال محسوب می‌شود (با احتساب بودجه ۶۰۰۰ هزار میلیارد تومانی و نرخ دلار ۱۰۰ هزار تومان).
رشد جهانی؛ درآمد ۴۰۰ میلیون دلاری آوه در یک سال
در ادامه این سخنرانی، کاوه از عملکرد درخشان Aave—پلتفرم پیشگام در بازار جهانی وام‌دهی رمزارزی—سخن گفت: «تنها در سال ۲۰۲۴، Aave توانست از محل کارمزد وام‌ها بیش از ۴۰۰ میلیون دلار درآمد کسب کند. این رقم عظیم، بیانگر ظرفیت بالای بازار مالی غیرمتمرکز است.»
ورود ایران به بازی؛ بازیگر بالقوه یا منفعل؟
کاوه در بخش پایانی صحبت‌های خود با اشاره به تجربه شخصی‌اش در آغاز فعالیت در این حوزه گفت: «برخلاف تصور اولیه‌ام، ایران از بازیگران اصلی این بازار محسوب می‌شود. با وجود تمام محدودیت‌ها و نبود قانون‌گذاری روشن، ایرانی‌ها در بازار جهانی DeFi سهم قابل توجهی دارند.»
آینده از آن DeFi است!
در نهایت، شاهین کاوه تأکید کرد که با گسترش پلتفرم‌های وام‌دهی غیرمتمرکز، افزایش آگاهی عمومی، و حرکت دولت‌ها به سمت تنظیم‌گری هوشمند، فرصت‌های چشم‌گیری پیش‌روی اقتصاد دیجیتال و حوزه رمزارز‌ها قرار دارد. از نگاه او، نه‌تنها نیاز به اصلاح سیستم مالی سنتی وجود دارد، بلکه آینده، از آن مدل‌های مبتنی بر بلاک‌چین و قرارداد‌های هوشمند خواهد بود.
انتهای پیام/
معاون توسعه مرکز توسعه همکاری‌های تحول و پیشرفت ریاست جمهوری گفت:
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری خبرداد:
رئیس سازمان فضایی ایران در گفت‌وگو با برنا مطرح کرد؛
انتقاد نماینده مجلس شورای اسلامی از کج‌رفتاری‌های مدیریتی در کشور؛
نظر شما
پیشنهاد سردبیر
پرونده ویژه
