میزگرد برنا با موضوع بررسی درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی (بخش اول)؛

درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی ربطی به سانسور و ممیزی ندارد/ این طرح یک ضرورت فرهنگی است

|
۱۳۹۸/۰۸/۰۸
|
۰۵:۰۲:۰۰
| کد خبر: ۹۱۶۷۵۱
درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی ربطی به سانسور و ممیزی ندارد/ این طرح یک ضرورت فرهنگی است
عصر روز چهارشنبه یکم آبان ماه منصور لشکری قوچانی (تهیه‌کننده سینما)، علی‌اکبر ثقفی (کارگردان و تهیه‌کننده سینما)، شهرام خرازی‌ها (منتقد سینما) و محمدرضا ذوالفقاری (جامعه‌شناس فرهنگی) با حضور در خبرگزاری برنا، در میزگردی به بررسی و آسیب‌شناسی طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی پرداختند.

به گزارش خبرنگار گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا، طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی بالاخره پس از سال‌ها بحث و بررسی به تازگی در کشور ما اجرایی شد که بلافاصله این طرح با انتقادات و حواشی بسیاری روبرو شد و بسیاری از کارشناسان از این طرح استقبال کرده و برخی نیز به انتقاد از کلیت آن یا نحوه اجرای این طرح پرداختند. در ادامه مشروح میزگرد خبرگزاری برنا با موضوع بررسی این طرح از زوایای مختلف را می‌خوانید.

میزگرد برنا با موضوع بررسی طرح درجه بندی سنی فیلمهای سینمایی

درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی یک ضرورت فرهنگی است

محمدرضا ذوالفقاری: در جامعه‌شناسی اعتقاد داریم کوچکترین نهاد هر جامعه خانواده است و خانواده اولین نهاد جامعه به حساب می‌آید که تولیدکننده فرهنگ است و ما به آن می‌گوییم فرایند جامعه‌پذیری، فرایندی که طی آن بچه‌هایمان را آماده می‌کنیم تا وارد جامعه بزرگ‌تر شوند. قطعاً در این شرایط ترجیح ما بر این است که افرادی سالم از لحاظ روانشناسی اجتماعی تحویل جامعه بدهیم. همانطور که هر 6 ماه یک بار کودکانمان را به آزمایشگاه می‌بریم تا بدن سالمی داشته باشند باید روان اجتماعی آنها را نیز مورد توجه داشته باشیم. فیلم نیز به عنوان یکی از عوامل تأثیرگذار در این بین می‌تواند مطرح شود و باید آن را در نظر داشته باشیم.

طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی تقریباً در تمامی کشورهای توسعه یافته عملی شده و از دید من به عنوان یک جامعه‌شناس اجرای این طرح امروز یک ضرورت فرهنگی است و با وجود نقدهایی که به نحوه اجرایی شدن آن دارم فکر می‌کنم باید از اجرای این طرح حمایت کرد و نه تنها لزوم درجه‌بندی سنی در سینما احساس می‌شود بلکه این طرح را باید در تلویزیون هم داشته باشیم که فکر می‌کنم لزوم اجرای آن در تلویزیون بیش از سینما احساس می‌شود.

معیار درجه‌بندی‌ها باید مشخص شود

علی‌اکبر ثقفی: تغذیه فرهنگی خانواده از ادبیات، تلویزیون، موسیقی، تئاتر و سینما صورت می‌گیرد و قطعاً همانطور که به خوراک جسمی توجه می‌شود باید به خوراک فرهنگی نیز توجه کنیم تا جامعه‌ای سالم، به دور از انواع بیماری‌ها داشته باشیم. متأسفانه سینما به عنوان یک هنر که فکر می‌کنم بسیار جذاب است در شرایطی قرار دارد که هر شخص با کمترین اطلاعات به خود اجازه می‌دهد درباره آن نظر بدهد و باید از این اتفاق جلوگیری کنیم و شورایی که قرار است درجه‌بندی فیلم‌ها را مشخص کند باید متشکل از افرادی متخصص باشد که بتوانند با نظرات کارشناسی‌شان درجه‌بندی‌ها را مشخص کنند.

افرادی که در این شورا حضور دارند و سازمان سینمایی باید معیار درجه‌بندی فیلم‌های سینمایی را مشخص کنند چرا که قطعاً داوری و قضاوت درباره فیلمی که تا امروز اکران نشده و بازخوردی در جامعه نداشته کار دشواری است و نیاز به معیارهای مشخصی دارد که توسط متخصصان باید بررسی شود. باید مراقب باشیم که افراد بی‌ربط به حوزه جامعه‌شناسی، فرهنگ، روانشناسی و سینما در این موضوع ورود نکنند و فیلم‌ها با نام سازندگانشان مورد تبعیض قرار نگیرند.

امروز می‌بینیم برخی افراد که در شورای تعیین درجه فیلم‌های سینمایی حضور دارند حتی قادر به ارائه تعریفی درست و مناسب از سینما نیستند. خوشبختانه چند تن از افراد حاضر در شورا خودشان این درک را داشتند که نمی‌توانند کمکی در این حوزه داشته باشند و از حضور در این شورا استعفا دادند. ما باید این بحث را جدی بگیریم و به راحتی از کنار آن نگذریم، درجه‌بندی سنی فیلم‌ها می‌تواند یک راهکار فرهنگی خوب باشد و در درازمدت قطعاً ثمرات خوبی برای جامعه به همراه دارد و به خانواده‌ها می‌تواند هشدار دهد که برخی فیلم‌ها برای یک جمع خانوادگی ممکن است مسموم باشد، یک غذا یا خوراکی اگر مسموم باشد جمع کوچکی را بیمار می‌کند اما یک فیلم مسموم جامعه را مسموم می‌کند.

از طرفی امروز فیلم سینمایی «روسی» به تهیه‌کنندگی من روی پرده سینماست و به آن درجه‌بندی سنی داده‌اند که من به عنوان تهیه‌کننده هنوز نمی‌دانم این درجه‌بندی را بر چه اساس مشخص کرده‌اند. یکی دیگر از الزامات این طرح مشخص بودن درجاتی است که به فیلم‌ها داده می‌شود، به نظر من هر تهیه‌کننده و کارگردانی باید بداند که فیلمش چرا رده «+16» یا مثلا «+12» گرفته است.

به همه صحنه‌های جنسی و مواد مخدر نباید برچسب مستهجن زد 

منصور لشکری قوچانی: سینما امروز دچار معضلات و موضوعات مهمتری است که می‌توانست امروز موضوع بحث ما باشد اما مسئولان به آنها رسیدگی نمی‌کنند و امروز طرحی را مطرح کرده‌اند که البته می‌توان آن را اتفاقی مثبت دانست و ما نیز آن را به فال نیک می‌گیریم. فیلم دیدن امروز جزو سبد فرهنگی خانواده‌‌ها نیست و ما باید ابتدا برنامه‌ای برای پر رنگ شدن جایگاه سینما در سبد فرهنگی خانواده‌ها داشته باشیم.

برای درجه‌بندی سنی همانطور که اعلام شده سه مورد در نظر گرفته می‌شود. خشونت، مواد مخدر و صحنه‌های جنسی سه موردی هستند که بر اساس آنها درجه‌هایی به فیلم‌ها داده می‌شود. برخی افراد به صحنه‌های جنسی و مواد مخدر عنوان مستهجن می‌دهند که به هیچ‌عنوان اینگونه نیست. متأسفانه شاید در سینمای ما کاربرد این موضوع اینگونه بوده که معمولاً برای استفاده ابزاری در راستای جلب نظر مخاطب از صحنه‌های اینچنینی استفاده شده است و این در حالی است که کاربرد صحنه‌هایی که به موضوع و مسائل جنسی می‌پردازند به طور قطع نمی‌تواند کاربردی مستهجن باشد.

در درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی نظرات مختلفی وجود دارد، باید نظرات سازمان‌ها و نهادهای مختلف را نیز مورد توجه قرار داد و علاوه بر این برای اصلاح این موضوع باید همه مردم جامعه نظرات خود را مطرح کنند تا این طرح در نهایت به نفع جامعه اجرایی شود. من نیز اعتقاد دارم همه محصولات فرهنگی از جمله کتاب‌ها نیز باید درجه‌بندی سنی شوند و از همه مهمترین تلویزیون است که باید درجه سنی برنامه‌ها و سریال‌های خود را مشخص کند. دختر من 16 سالش است و چند وقت پیش پای یک سخنرانی در تلویزیون نشسته بود که سوالاتی برایش پیش آمده بود، وقتی پاسخ سوالاتش را از من خواست من لزومی برای دانستن پاسخ نمی‌دانستم. اگر برنامه‌های تلویزیون درجه‌بندی شوند قطعاً کودکان ما نیز برنامه‌هایی که مناسب سنشان نیست را نمی‌بینند. به نظر من اگر درجه‌بندی سنی به خوبی اجرا شود قطعاً شاهد اتفاقات خوب خواهیم بود، به نظر من قانون بد از بی‌قانونی بهتر است.

میزگرد برنا با موضوع بررسی طرح درجه بندی سنی فیلمهای سینمایی

درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی ربطی به سانسور و ممیزی ندارد

شهرام خرازی‌ها: به جز کشور لهستان در همه کشورهایی که صاحب سینما هستند طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی اجرا می‌شود. درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی جنبه بازدارنده به عنوان یک منع قانونی ندارد، به این معنی که با این طرح نمی‌تواند جلوی ورود کسی به سینما را گرفت، طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌ها کاملاً جنبه توصیه‌ای دارد و در اینکه اجرایی شدنش بهتر از اجرایی نشدن است هیچ شکی نیست.

در کشورهایی که این طرح اجرایی می‌شود فیلم‌هایی که درجه‌بندی بالایی دارند مالیات بیشتری به آنها تعلق می‌گیرد و این فیلم‌ها در سالن‌های کمتری اکران می‌شوند و قطعاً این موضوع در فروش فیلم‌ها اثر می‌گذارد اما مسأله دیگری که وجود دارد عطشی است که برای خیلی از افراد به وجود می‌آید که به دیدن فیلم‌هایی با درجه سنی بالا بروند در حالیکه شاید آن فیلم برایشان مناسب نباشد. این موضوع نشان می‌دهد که این طرح حتی می‌تواند به یک تبلیغ پنهان تبدیل شود که خیلی از فیلمسازان در آینده بخواهند فیلم‌شان درجه‌ سنی بالایی بگیرد.

صحنه‌های جنسی و برهنگی در سینمای ایران وجود ندارد و این موضوع شاید تصور اینکه سینمای ما فیلمی با درجه‌بندی «+18» ندارد را به وجود آورد اما از لحاظ روانشناسی ممکن است فیلم‌هایی بدون برهنگی و صحنه‌های جنسی برای افراد زیر 18 سال  مناسب نباشد. در رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی رده «G» وجود دارد که همه افراد می‌توانند اینگونه فیلم‌ها را ببینند، رده «PG» نیز وجود دارد که کودکان به همراه پدر یا مادرشان می‌توانند این فیلم‌ها را ببینند. یک سری فیلم‌ها هستند که مختص بزرگسالان است و شامل درجه‌بندی‌های مشخصی می‌شود. این درجه‌بندی تقریباً در همه کشورهای دنیا اعمال می‌شود اما در کشور ما نحوه اعمال آن بسیار عجیب است. ما در درجه‌بندی سنی فیلم‌ها شاهد درجه‌ «+9»، «+12» و «+15» هستیم. تعریف کودک و نوجوان طبق تعریف سازمان‌های بین‌الملل و معتبر علمی زمان و سن مشخصی ندارد و اختلاف نظری بین آنها وجود دارد اما توافقی بین‌المللی وجود دارد که 18 سال را مرزی مشخص کرده‌اند که زیر 18 سال و بالای 18 سالی از هم جدا می‌شوند.

نه تنها این سه موردی که مطرح شد، بلکه بزهکاری نیز به عنوان یک موضوع مورد بحث در درجه‌بندی سنی فیلم‌ها مطرح می‌شود. به عنوان مثال می‌توان به آموزش سرقت در برخی فیلم‌ها پرداخت که می‌تواند مشکل‌ساز شود. درجه‌بندی بیشتر روی کودکان متمرکز است و بیش از هر چیز برای جلوگیری از آسیب ذهنی و روانی کودکان مدنظر قرار می‌گیرد اما باید این تلقی غلط را کنار بگذاریم و بدانیم طبقه سنی بالاتر نیز می‌توانند تحت تأثیر برخی موضوعات و صحنه‌ها در فیلم‌های سینمایی باشند. تلقی غلط دیگری نیز در بین سینماگران ما دیده می‌شود که رده‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی را نوعی سانسور می‌دانند، درحالیکه اینگونه نیست و رده‌بندی سنی فیلم‌ها پس از صدور پروانه نمایش مطرح می‌شود، به این معنی که باید بدانیم رده‌بندی سنی فیلم‌ها مانع اکران یک فیلم نخواهد بود و باید به این نکته توجه داشته باشیم که درجه‌بندی سنی فیلم‌ها به معنی سانسور و ممیزی یا حتی اهرمی قانونی برای جلوگیری از فروش بلیت فیلم‌ها نیز نیست و فقط جنبه توصیه‌ای دارد.

در همه جای دنیا این طرح جنبه توصیه‌ای دارد

محمدرضا ذوالفقاری: در لیستی که سازمان سینمایی به عنوان اعضای شورای تعیین‌کننده درجه سنی فیلم‌ها مشخص کرده نام افراد صاحب‌نامی در حوزه روانشناسی و جامعه‌شناسی دیده می‌شود که فکر می‌کنم افراد صاحب‌نام و روشنفکری هستند. در جامعه ما 9 سال و 12 سال تفاوت چندانی ندارد، امسال می‌بینیم سازمان نیروهای مسلح به دنبال افزایش سن سربازی به 20 سال بود و دلیل این اتفاق مشخص است، نیروهای مسلح به این نتیجه رسیده که 18 ساله‌های امروز آمادگی انجام خدمت سربازی را ندارند و به نوعی می‌توان گفت که 18 ساله‌های امروز ما از 18 ساله‌های قبل تجربیات اجتماعی کمتری دارند و به قولی کوچکتر از 18 ساله‌های دهه قبل هستند. ما در طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌ها می‌توانستیم 18 سال را لحاظ کنیم و درجه‌های «+15» و «+12» که فرق چندانی با هم ندارند را کنار بگذاریم. 

تنها استفاده از صحنه‌های تماماً جنسی نشان از نامناسب بودن صحنه‌ها برای افراد زیر 18 سال نیست. برخی فیلم‌ها و حتی سریال‌های تلویزیونی امروز ما بدون داشتن این صحنه‌ها تحریک‌کننده هستند و می‌توانند رده سنی بالایی بگیرند. برخی سریال‌های ما می‌بینیم که بدون نشان دادن صحنه‌ای جنسی مسائلی را ترویج می‌دهند که می‌تواند برای افراد کم سن و سال نامناسب باشد. اگر تلویزیون «جِم» روند عادی‌سازی فرهنگی را در موضوعاتی که بارها مطرح کردیم پیش گرفته تلویزیون ما نیز همین عادی‌سازی را شروع کرده و می‌بینیم که برخی سریال‌ها امروز گویا از سریال‌های «جِم» الگو گرفته‌اند.

باید جلوی این خطر را بگیریم که مبادا آقایان طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌ها را با سانسور دوم فیلم اشتباه بگیرند. در همه جای دنیا درجه‌بندی سنی فیلم‌ها جنبه توصیه‌ای دارد و مردم خودشان حق انتخاب دارند که یک فیلم را ببینند یا خیر چرا که پیش از اینکه با اعمال قانونی جلوی ورود افراد به سالن سینما را بگیرند با فرهنگ‌سازی این موضوع را به خانواده‌ها فهمانده‌اند که اگر این فیلم را کودکشان ببیند تبعاتی برای آنها در پی دارد که خودشان را دچار مشکل می‌کند، در این صورت است که خانواده‌ها نیز به این رده‌بندی اعتماد می‌کند.

میزگرد برنا با موضوع بررسی طرح درجه بندی سنی فیلمهای سینمایی

درجه‌بندی سنی فیلم‌ها، سانسور را کاهش می‌دهد

منصور لشکری قوچانی: من با توجه به تجربه «خانه پدری» کارکرد درجه‌بندی سنی فیلم‌ها را برعکس می‌بینم. یعنی نه تنها این طرح تبدیل به سانسور دوم نشده بلکه امروز می‌بینیم کارکردی دارد که فیلمی چون «خانه پدری» پس از سال‌ها توقیف با درجه‌بندی سنی اکران شده است. درجه‌بندی سنی به من کمک می‌کند که فیلمم سانسور کمتری داشته باشد و به طور کل این طرح چنین کارکردی دارد و شرایط را برای فیلمسازان مساعدتر می‌کند.

درجه‌بندی باعث می‌شود خط قرمزهای سلیقه‌ای کنار برود، برخی موضوعات برای جامعه خطرناک است و همه ما آن‌ها را می‌دانیم اما برخی موضوعات برای سنین خاصی می‌تواند مشکل‌ساز باشد که اگر تا امروز به طور کل جلوی آنها را می‌گرفتند پس از درجه‌بندی سنی فیلم‌ها می‌شود دیدن آنها را برای برخی سنین نامناسب دانست.

یکی از معضلات امروز جامعه ما گردش ما حرام در حوزه شرط‌بندی است ولی کسی جسارت ساخت این فیلم را ندارد. اگر این فیلم ساخته شود ممکن است حتی شرط‌بندی را ترویج کند اما اگر درجه‌بندی سنی برای فیلم‌ها وجود داشته باشد می‌شود این فیلم را ساخت و معضلات اجتماعی بسیاری را مطرح کرد. امروز ما قشر بالای 50 سال را کاملاً فراموش کرده‌ایم و به نظر می‌رسد آنها هیچ تفریح و سرگرمی ندارند و به همین دلیل می‌بینیم اکثر کسانی که در شرط‌بندی‌ها حضور دارند عمدتاً بالای 50 سال هستند. اگر طرحی وجود داشته باشد که چنین موضوعاتی در سینمای ما امکان مطرح شدن پیدا کنند قطعاً آن طرح و ایده سازنده خواهد بود. اگر درجه‌بندی سنی فیلم‌ها سانسور را بیشتر کند رسالت خود را اشتباه انجام داده و نحوه اعمال این طرح در کشور در این صورت صحیح نیست.

امکان سوءاستفاده از طرح رده‌بندی سنی فیلم‌ها وجود دارد، ما باید برای جلوگیری از این سوءاستفاده‌ها اجرای این طرح را به کارشناسان این حوزه بسپاریم. به نظر من درجه‌های «+9»، «+12» و «+15» همانطور که آقای خرازی‌ها مطرح کردند عجیب به نظر می‌رسد و منطقی نیست. از طرفی مطرح کردن این طرح به عنوان یک طرح توصیه‌ای نیز نمی‌تواند کاملاً صحیح باشد چرا که درجه‌بندی سنی فیلم‌ها تا حدی از توصیه فراتر رفته است. اضافه کردن تبصره‌ها و بحث‌های بسیار به این طرح کارساز نیست و بهتر است تنها دو یا سه فرمول مشخص شود که هم از حاشیه فاصله بگیریم و هم موضوع برای همه قابل فهم باشد.

یکی از نکاتی که در درجه‌بندی سنی ما دیده نشد بحث همراه بودن کودکان با خانواده در سالن سینماست. این موضوع در این طرح که امروز مورد بحث ما است دیده نشده و فکر می‌کنم باید به آن توجه شود چرا که قطعاً همراه بودن خانواده و عدم همراهی خانواده می‌تواند بسیار تأثیرگذار باشد. شکل این طرح در ایران نیاز به اصلاحات بسیاری دارد که امیدوارم دوستان به اصلاحات آن توجه داشته باشند که البته بهتر است صداوسیما نیز در این موضوع به سینما کمک کند و حتی به درجه‌بندی سنی آثار خود نیز توجه داشته باشد چرا که قطعاً این سازمان در فرهنگ‌سازی بسیار تأثیرگذار است. صداوسیما به جای صرفاً سیاسی نگاه کردن به موضوعات بهتر است از روانشناس‌ها و جامعه‌شناس‌ها نیز در تحلیل‌های خود کمک بگیرد.

میزگرد برنا با موضوع بررسی طرح درجه بندی سنی فیلمهای سینمایی

درجه‌بندی سنی هم می‌تواند مانع سانسور و هم عامل سانسور باشد

علی‌اکبر ثقفی: همانطور که دوستان مطرح کردند درجه‌بندی سنی در همه جای دنیا مطرح است و فیلم‌های سینمایی با درجه‌بندی‌هایی مشخص اکران می‌شوند اما هر جامعه مناسبات خود را دارد و ما باید ببینیم آیا این طرح که در همه جای دنیا اجرا شده در کشور ما نیز می‌تواند مثبت عمل کند یا خیر. ما شاید حتی نیاز به درجه‌بندی سنی در کنسرت‌ها هم داشته باشیم.

تجربه ثابت کرده که طرح‌ها و موضوعاتی که در کشورهای دیگر به شکلی مشخص اجرایی می‌شوند در کشور ما شکل و شمایل دیگری پیدا می‌کنند. من هم از این موضوع مطلع هستم که طرح درجه‌بندی چه کارکردی دارد اما با این حال خطر تبدیل شدن این طرح به سانسور دوم را احساس می‌کنم.

شهرام خرازی‌ها: من مخالف این موضوع هستم و به نظرم چنین خطری احساس نمی‌شود. شورای تعیین درجه‌بندی سنی فیلم‌ها پس از صدور پروانه نمایش، به فیلم‌ها درجه سنی می‌دهند و عملاً امکان سانسور دیگر وجود ندارد. 

علی‌اکبر ثقفی: اتفاقاً اگر طرح درجه‌بندی درست اعمال شود حتی می‌شود از درجه «+18» استقبال کرد چرا که همین طرح رغبتی برای دیدن فیلم به وجود می‌آورد و می‌تواند به نوعی تبلیغ یک فیلم محسوب شود اما متأسفانه همانطور که عنوان کردم ثابت شده که نتیجه مثبت طرح‌ها و ایده‌هایی که در خارج از کشور اجرایی شده‌اند تضمینی بر نتیجه مثبت همین طرح‌ها در کشور ما نیست، ما همواره دیدیم قانونی وضع شده و همان قانون با هزاران اشکال و ایراد سال‌ها اجرا شده، باید راه نقد و اصلاح را باز بگذاریم تا مبادا این طرح به جای کارساز و راهگشا بودن برای جامعه نتیجه‌ای منفی داشته باشد.

کسانی که سینمای متعهد را نیازمند به درجه‌بندی سنی نمی‌دانند، رسالت این طرح را درک نکرده‌اند

منصور لشکری قوچانی: مطرح کردن این موضوع که اگر ما سینمایی متعهد داشته باشیم هیچ احتیاجی به درجه‌بندی سنی نداریم از اساس غلط است، فیلمی ارزشی و متعهد چون «شبی که ماه کامل شد» نیز به دلیل صحنه‌های خشنی که دارد می‌تواند دیدنش برای برخی سنین خطرناک باشد. کسانی که سینمای متعهد را نیازمند به درجه‌بندی سنی نمی‌دانند، رسالت این طرح را درک نکرده‌اند.

متأسفانه همیشه کسانی هستند که بخواهند از هر چیزی سوءاستفاده کنند و طبیعی است که در این طرح نیز افرادی برای سوءاستفاده وارد کار شوند. درجه‌بندی سنی ربطی به ارزشگذاری فرهنگی ندارد و فقط نامناسب بودن برخی فیلم‌ها برای برخی سنین در آن مطرح است که هیچ ربطی به ارزش‌های دیگر فیلم ندارد. برخی مواقع در یک فیلم ارزشی ممکن است صحنه‌های دلخراشی وجود داشته باشد که نیاز به درجه‌بندی سنی داشته باشد یا مثلاً موضوعی فلسفی یا حتی دینی در یک فیلم مطرح شود که قابل درک برای کودکان و سنین پایین نباشد، اگر یک فیلم درجه «+15» می‌گیرد به این معنی نیست که این فیلم، اثری مخرب و آسیب‌زننده است.

همه نگرانی من این است که قشر روشنفکر و دغدغه‌مند ما درباره موضوعات اساسی در این طرح بحث کنند اما تنها بخشی که از آن سود مالی ببرد بخشی باشد که امروز می‌بینیم سینما را تنها یک منبع درآمدزایی می‌دانند چرا که قطعاً همانطور که دست افراد دغدغه‌مند برای بیان معضلات و مسائل مهم جامعه باز می‌شود فضا برای ساخت آثار سخیفی که امروز تنها برای فروش در سینما ساخته می‌شوند نیز مهیا خواهد شد. این اتفاق دلیل بر جلوگیری از اجرای طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌ها نمی‌شود اما نیاز به مراقبت دارد تا راه‌های سوءاستفاده گرفته شود.

همانطور که می‌بینیم طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌های سینمایی منجر به اکران فیلم «خانه پدری» شد، این فیلم پس از سال‌ها اکران شد و این در حالی است که اگر خشونت ابتدای این فیلم را کامل حذف کنیم می‌بینیم موضوعی که در «خانه پدری» مطرح می‌شود بارها در تلویزیون به بدترین شکل مطرح شده و هیچکس اعتراضی نکرده است. ما باید از تجربه کشورهای پیشرفته در این زمینه استفاده کنیم.

در همین روزهای ابتدایی اجرای این طرح، شاهد ایجاد محدودیت هستیم

علی‌اکبر ثقفی: در سینمای ایران فیلترهای بسیاری برای ساخت یک فیلم وجود دارد که ترس من امروز در اجرای این طرح این است که همین طرح تبدیل به فیلتری جدید شود و این در حالی است که سینمای ایران را می‌توان پاک‌ترین بخش فرهنگی کشور دانست. درجه‌بندی سنی باید کارشناسانه انجام شود و نگاه‌های سیاسی و جناحی را از فیلم‌ها حداقل در این حوزه باید برداشت، فکر می‌کنم اگر در این موقعیت حساس این طرح به درستی اجرا نشود در درازمدت تبدیل به ممیزی دوم شود و وضعیت سخت فیلمسازی در کشور سخت‌تر از قبل شود. ما بارها دیده‌ایم که یک فیلم از وزارت ارشاد مجوز گرفته اما حوزه هنری آن را اکران نکرده و تلویزیون همان فیلم که مجوز داشته را در تبلیغاتش تحریم کرده، ترس من از این است که مثلا درجه‌بندی «+18» بهانه‌ای باشد برای اینکه فشارها به یک فیلم بیشتر شود و فیلمی که اکران شده بدون اینکه دیده شود کاملاً از سوی رسانه‌ها، سازمان‌ها و در نتیجه مردم بایکوت شود.

امروز در تلویزیون که سال‌هاست فعالیت می‌کند و سازمانی است که قدمت زیادی دارد معیاری برای اینکه فیلمی را تحریم یا حمایت کنند وجود ندارد. در تلویزیون ما اگر فیلمی تحریم یا حمایت می‌شود کاملاً سلیقه‌ای است و معیار مشخصی وجود ندارد، این اتفاق ممکن است در درجه‌بندی سنی نیز رخ دهد و فردا شاهد باندبازی و اعمال سلیقه‌ها در این حوزه باشیم. همین امروز که طرح درجه‌بندی سنی فیلم‌ها به تازگی اجرایی شده شاهد هستیم که تلویزیون به فیلم «روسی» به دلیل درجه‌بندی «+15» تیزرهای کمتری اختصاص داده است و می‌بینیم در همین ابتدای راه این طرح چگونه منجر به ایجاد محدودیت شده و جواب عکس می‌دهد.

ادامه دارد...

نظر شما