تبسم کشاورز_ در آستانهی اکران نخستین فیلم داستانی رضا فرهمند در جشنواره فیلم فجر، خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ گفتوگویی درباره این تجربه جدید سینمایی با او داشته است.
«لولی» فیلمی که توسط جلیل اکبری صحت تهیه شده است، در جشنواره فیلم فجر برای نخستین بار به نمایش درمیآید.
در این گفتوگو، فرهمند از تجربههای خود در دنیای سینما، چالشها و موفقیتهای ساخت این فیلم و همچنین استفاده از تکنیکهای مستند در روایت داستان و... سخن میگوید. فیلمی که به گفته فرهمند، نه تنها اثری سینمایی بلکه محصولی از الهام درونی و تجربیات واقعی است.
در ادامه گفتوگوی خبرنگار برنا با رضا فرهمند را بخوانید.
برنا: فیلم سینمایی «لولی» در ژانر اجتماعی قرار دارد. چه ویژگیهایی از نگاه شما باعث میشود این فیلم به یک اثر موفق تبدیل شود؟
فرهمند: لولی با الهام از شعری از مولانا ساخته شده و فضای آن بهصورت اصیل ایرانی با معماری سنتی طراحی شده است. این فیلم با ریسکهای بزرگی در انتخاب فرم، قاببندی، صداگذاری و بازیگران روبهرو است که ممکن است سالها ندیده باشیم البته افرادی مانند بهرام بیضایی، سهراب شهید ثالث و امثال این استادها کارهای متفاوتی در سالهای پیش انجام دادهاند که این روزها آن از بین رفته است.
برنا: آیا در «لولی» شخصیتها به رستگاری میرسند یا فیلم با واقعیت تلخی روبهرو میکند مخاطب؟
فرهمند: لولی فیلمی شخصی نیست؛ بلکه به دغدغههای اجتماعی و روز جامعه میپردازد. این فیلم بیشتر به واقعیتهای اجتماعی امروز توجه دارد تا رستگاری شخصیتها.
برنا: ساخت فیلم بهصورت مستقل و بدون حمایت سازمانها، چه چالشهایی را برای شما به همراه داشت؟
فرهمند: ساخت فیلم مستقل مسئولیتهای زیادی دارد. من خودم سرمایهگذار بودم و هیچ سازمان یا ارگانی پشتیبانی نکرد. شاید این اوج حماقت یک کارگردان باشد که خودش هم سرمایهگذاری کند هم فیلم را بسازد. به هر حال این فشارها میتواند زیاد باشد، اما آزادی و خلاقیت بیشتری به شما میدهد.
برنا: با ساخت این فیلم چه تحولی در آثار رضا فرهمند ایجاد شده است؟
فرهمند: سینما برای من بهجای دعوا و زیرآبزنی، محیطی بود که به من این فرصت را داد که از فضای شلوغ و بیفایدهای که در گذشته تجربه کرده بودم، فاصله بگیرم. با ساخت اولین فیلم داستانیام حس میکنم که سینما از من آدم بهتری ساخت. بهتر به معنای انسان بهتری شدن. این اتفاق خیلی زیبا و قشنگ بود.
برنا: در خصوص چینش و گزینش بازیگران هم توضیحی بدهید. بهویژه اینکه چهرههای شناختهشدهای در این فیلم حضور ندارند. آیا تصمیم داشتید از طریق شخصیتها، یک دیدگاه فلسفی یا اجتماعی خاص را به نمایش بگذارید؟
فرهمند: انتخاب بازیگران این فیلم برای من یک ریسک بزرگ بود. بیشتر کارگردانها در فیلم اول خود معمولاً از بازیگران شناختهشده استفاده میکنند ولی من تصمیم گرفتم که ریسک کنم. بازیگر نقش اول فیلم اصلاً هیچ تجربه تصویری نداشت و هیچوقت دوربین را ندیده بود. این انتخاب عمدی بود؛ چرا که من در مستندهای خود در خارج از ایران با کاراکترهایی روبهرو شده بودم که نه زبان یکدیگر را میفهمیدیم و نه ارتباط فرهنگی عمیقی با هم داشتیم. در این شرایط باید میتوانستم کاراکترها را هدایت کنم و این تجربهها به من کمک کرد تا بازیگری در فیلمهای داستانی هم به این شکل مدیریت کنم.
برنا: پس هدف شما از این انتخاب بازیگران، ایجاد یک نوع ارتباط واقعی و طبیعی بین کاراکترها بود؟
فرهمند: دقیقاً. انتخاب بازیگر برای من به این خاطر بود که بخواهم رابطه واقعیتری میان شخصیتها برقرار کنم. به همین دلیل، سراغ چهرههای شناختهشده نرفتم. حتی در این زمینه پیشنهادهای خوبی هم داشتم، اما تصمیم گرفتم که این ریسک را انجام دهم. نتیجه این انتخاب، یک فیلم بدون ادعا و در عین حال بسیار ملایم و انسانی شد. در حقیقت من با ساخت این فیلم بازیگرها، فیلمبردار، طراح صحنه و... متبحری را به سینمای ایران معرفی میکنم.
برنا: آیا تجربیات شما در سینمای مستند در ساخت این فیلم تأثیر داشت؟
فرهمند: قطعاً. مستندسازان در داستانگویی بسیار ماهرتر هستند. به همین دلیل من تصمیم گرفتم که به تجربیاتم در مستند وفادار بمانم. هرچند فرم و محتوا متفاوت است، اما مفاهیم تجربی که در مستند با آنها برخورد کردهام، در این فیلم هم به کار گرفته شد. اگر از این تجربیات استفاده نمیکردم، ممکن بود فیلم با شکست مواجه شود.
انتهای پیام/