نان های سفید و استقبال از سرطان و دیابت

به گزارش روی خط رسانه های خبرگزاری برنا به نقل از سلامتیران، بلانکیت یک پودر سفید رنگ است که ترکیب های گوگردی دارد و در صنایع رنگرزی و کاغذسازی استفاده می شود آن هم برای اینکه کاغذها را سفید کنند. متاسفانه برخی از نانواها با هدف سفید شدن نان به آن جوهر قند می زنند، در حالی که از مضرات آن بی اطلاع هستند.

بلانکیت یا جوهر قند چیست و چرا به خمیر نان های سفید اضافه می شود؟

«نان های سفید مشتریان بیشتری دارد.» این جمله توجیه بسیاری از نانواهاست برای استفاده از ماده ای موسوم به بلانکیت. جوهر قند یا بلانکیت یک ماده شیمیایی سمی است که در صنایع رنگرزی و کاغذسازی کاربرد دارد و از کشورهایی مانند چین و آلمان وارد کشور می شود، اما طبق قانون به دلیل عوارض زیادی که جوهر قند برای سلامت دارد، استفاده از آن در پخت نان ممنوع شده اما خبرهایی شنیده می شود مبنی بر اینکه برخی از نانواها با تبلیغات افرادی سودجو برای سفیدتر شدن نانشان از بلانکیت استفاده می کنند. دکتر زهرا عبداللهی، متخصص تغذیه و مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به عوارض استفاده از این ماده سرطان زا اشاره می کند که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

آیا واقعا هدف اصلی از اضافه کردن بلانکیت به خمیر نان، سفید شدن نان است؟

بلانکیت یک پودر سفید رنگ است که ترکیب های گوگردی دارد و در صنایع رنگرزی و کاغذسازی استفاده می شود آن هم برای اینکه کاغذها را سفید کنند. متاسفانه برخی از نانواها با هدف سفید شدن نان به آن جوهر قند می زنند، در حالی که از مضرات آن بی اطلاع هستند. توجیه دیگر آنها این است که بلانکیت باعث می شود خمیر بهتر پهن شود. در گذشته با پیگیری های وزارت بهداشت استفاده از این ماده شیمیایی در تولید نان ممنوع اعلام شده بود و با بخشنامه به نانواها، اطلاع رسانی شد که حق ندارند از بلانکیت استفاده کنند ولی در حال حاضر دوباره برخی از نانواهای نان سنتی از این ماده استفاده می کنند، در حالی که نمی دانند بلانکیت چه خطرهایی برای خودشان و مردم دارد!

استفاده از بلانکیت در چه نان هایی شایع تر است؟

در بیشتر نان های لواش، بربری و سنگک که به روش ماشینی تهیه می شوند بلانکیت استفاده می شود.

برخی از نانوایی های صنعتی نیز نان سنتی تولید می کنند. آیا ممکن است در نان های صنعتی نیز از بلانکیت استفاده شود؟

بله، در هر نوع نان سنتی و صنعتی که رنگ سفید داشته باشد، امکان دارد که از بلانکیت استفاده شده باشد. ما همیشه تاکید داشتیم، آرد سفید برای سلامت مناسب نیست چون سبوس ندارد و باعث بیماری های قلبی، دیابت و چاقی می شود. حالا علاوه بر این مشکل باید به فکر بلانکیت نان هم باشیم. در حال حاضر حتی نان سنگکی که باید براساس استانداردها با آرد ۷ درصد سبوس گیری شده درست شود با آرد ۱۵ درصد سبوس گیری شده تهیه می شود. این مشکل ناشی از یک سیاست نادرست است که از ۳ ۲ سال پیش به نانواها اجازه دادند، آردشان را خودشان تهیه کنند. از این رو، بسیاری از نانواها از آرد نان لواش برای تهیه نان سنگکشان استفاده می کنند.

بلانکیت چه عوارضی برای مصرف کنندگان نان دارد؟

بلانکیت فقط برای مصرف کننده ضرر ندارد بلکه برای نانواها نیز بسیار خطرناک است و می تواند آنها را با عوارض گوارشی، پوستی و چشمی مواجه کند. مهم ترین بیماری ای که بلانکیت برای مصرف کنندگان ایجاد می کند، سرطان است؛ به خصوص برای دستگاه گوارش. از سوی دیگر، این ماده پرزهای روده را از بین می برد و از جذب مواد مغذی جلوگیری می کند. به علاوه، برخی پژوهش ها ثابت کرده بلانکیت تنظیم انسولین را در بدن به هم می زند و زمینه ساز ابتلا به دیابت می شود.

به نظر شما اشکال کار کجاست که یک ماده صنعتی شیمیایی وارد نانوایی ها شده است؟

به نظر من اشکال کار به ۲ عامل برمی گردد؛ اول اینکه این یک ماده ممنوع نیست که بتوان جلوی ورود آن را به کشور گرفت چون در سایر صنایع کاربرد دارد. دوم اینکه، مردم نیز نباید تصور کنند نان سفید، نان بهتری است. در حقیقت اگر تقاضا در این زمینه وجود نداشته باشد، شاید نانواها نیز از بلانکیت در تهیه نان استفاده نکنند.

به نظر می رسد نظارت جدی نیز در این زمینه وجود ندارد. دراین باره چه پیشنهادی دارید؟

کاملا درست است. ما در این زمینه به نظارت جدی نیاز داریم. بازرسان بهداشت محیط که نان ها را از نظر نمک و جوش شیرین بررسی می کنند باید در این زمینه نیز نظارت داشته باشند. همچنین لازم است به نانواها آموزش داده شود تا بدانند از یک ماده سمی در تهیه نان استفاده می کنند. از سوی دیگر، باید استاندارد آرد برای تهیه هر نان اجباری شود تا هر نانوایی نتواند برای تهیه مثلا نان سنگک از آرد نان لواش استفاده کند. در حال حاضر مشکل نان های ما این است که برای تهیه شان از آرد سبوس دار و استاندارد استفاده نمی شود و حالا مشکل جدی دیگری نیز به آن اضافه شده و آن وجود بلانکیت در نان است.