امضا پیش نویس یک دستور العمل صنفی

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری برنا؛ نشست همگرایی دولت و پدیدآوردندگان آثار فرهنگی و هنری «گام نخست» و مراسم امضای پیش نویس دستور العمل نحوه تشکیل فعالیت‌ انجمن‌های صنفی فرهنگ، هنر، رسانه و کانون‌های مربوطه با حضور پدیدآورندگان آثار فرهنگی و هنری، سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد. دستورالعمل یاد شده پس از تصویب‌نامه هیات وزیران، رسماً ابلاغ و اجرا خواهد شد.

گزارش آقای مشاور و سند مشترکی که الزام آور بود

علی اصغر سید آبادی مشاور برنامه ریزی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدای این برنامه ضمن ارائه گزارشی از روند برنامه ریزی برای برگزاری این جلسه گفت: این در تاریخ معاصر ایران بی نظیر است که تمام انجمن های هنری به یک سند مشترک برسند. این اتفاقی که افتاده مشارکت در برنامه ریزی و سیاستگذاری در عرصه فرهنگ و هنر توسط اصناف است. ما طی مشورت هایی که با آقای صالحی داشتیم به این نتیجه رسیدیم که نمایندگان صنوف مختلف در جلسات مشترک به جمع بندی هایی پیرامون نحوه تشکیل فعالیت های انجمن های صنفی فرهنگ و هنر برسند و برنامه ریزی هایی در جهت استقرار نظام صنفی فرهنگ و هنر صورت گیرد. در این راستا مهم ترین اولویت ها صنف بود اما ما به دلیل اهمیت موضوع به ماجرای بیمه بیکاری هم رسیدیم که برای اهالی هنر بسیار مهم است. از این جهت است که اهمیت استقرار یک نظام صنفی مورد توجه قرار گرفت. در این بحث ها که بحث های بسیار پرچالشی بود به این نتیجهه رسیدیم که در چارچوب قوانین موجود به ساز و کاری برسیم.

وی ادامه داد: توجه به نهادهای سرمایه داری، موضوع واحدهای صنفی و پدیدآورندگان آثار هنری سه بخشی بودند که ما در حوزه نحوه تشکیل فعالیت انجمن های صنفی فرهنگ و هنر به آن توجه کردیم. ما تمرکز خودمان را در بخش پدیدآورندگان به وجود آوردیم که در این راه توجه به موضوع قانون کار نقش پر رنگی داشت. به هر حال بسیار تشکر می کنم از تمام صنوف که در این شرایط کنار ما قرار گرفتند و ما امروز شاهد برگزاری این نشست هستیم.

مفهوم «کار شایسته» در دستور کار قرار گرفت

مسعود هوشمند رضوی نماینده صنف روزنامه نگاران هم در این نشست گفت: اگر بخواهم درباره نحوه شکل گیری انجمن های صنفی فرهنگ و هنر به طور خلاصه چیزی بگویم به موضوع نهادینه سازی کار شایسته اشاره می کنم که یک مفهوم بین المللی است . طبق تعریفی که از سازمان بین المللی کار از این مفهوم ارائه شده موضوع کرامت انسانی و برخورداری از فرصت های اجتماعی و همچنین برابری دستمزد و جنسیت مورد توجه قرار گرفته است. در یک بخش از مفهوم کار شایسته به موضوع حق داشتن تشکل و چانه زنی اشاره شده است. در این راستا رویکرد به شکلی سه جانبه خواهد بود. بنابراین ما برای استقرار این مفهوم نیازمند تشکیلاتی بودیم که بتواند به این موضوعات رسیدگی شود.

وی با اشاره به اهمیت بحث سه جانبه گرایی در قوانین موجود توضیح داد: ما یک فرصت تاریخی داریم که امیدوارم بتوانیم از این فرصت ها استفاده کنیم. به هر حال این اولین برنامه ای است که محصول گفتگوهای مختلف است که نمایندگان اصناف در آن حضور دارند و می توانند بدون دخالت دولت کاری انجام بدهند. ما به هیچ عنوان دنبال حذف خانه ها و انجمن های صنفی نیستیم. این یک کار گروهی است که در موازات انجمن ها حرکت نمی کند. بلکه توجه به مفهوم «کار شایسته» مهم ترین بحثی بوده که در این فضا مورد تمرکز است. به هر حال اینها کف مطالبات ماست و قطعا در این راه هم ایراداتی داریم. تهیه این پیش نویس در اول راه است که پشتیبانی اهالی فرهنگ و هنر و تصویب نهایی آن در دولت مهم ترین ارکان هستند.

فیاض زاهد مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در این مراسم بیان کرد: وقتی هوشمند رضوی و دوستانم در وزارت ارشاد با من موضوع را مطرح کردند من از اجرای این طرح استقبال کردم و آن را با آقای شریعتمداری در میان گذاشتم که خوشبختانه با استقبال او نیز همراه شد. ما تا زمانی که به هنرمندان خودمان احترام نگذاریم، جامعه، جامعه فرهیخته‌ای نخواهد بود. پس اگر قرار است کاری کنیم باید همین جا دست به انجام کار بزنیم. متاسفانه در این مدت میل فراوانی برای مهاجرت  به خارج از کشور وجود دارد پس باید به این پروتکل ها توجه بیشتری کرد. من از دوستانم در وزارت ارشاد بسیار تشکر می کنم که در جلسات مختلف پیرامون این پیش نویس حضور داشتند.

امروز یک روز تاریخی در ایران است

امروز روز تاریخی برای ماست و من از همه کسانی که پیگیر مسائلی بودند که خدمت به مردم و فرهنگ و هنر این ممکلت بود

ایرج راد رییس هیات مدیره خانه تئاتر هم در این نشست گفت: این روز را به همه اهالی فرهنگ و هنر تبریک می گویم که بعد از سالها تلاش به نتیجه رسیده است. ما از دیرباز به دنبال امنیت اهالی تئاتر بودیم. در این راه از سال ها قبل با شورای عالی انقلاب فرهنگی در تماس بودیم و پیرامون موضوع امنیت شغلی هنرمندان بارها رایزنی کردیم. بالاخره در برنامه ششم توسعه موضوع امنیت شغلی مطرح شد اما نتیجه ای حاصل نشد. این جریان اما در خانه تئاتر ادامه پیدا کرد و با پیگیری هایی که در این زمینه صورت گرفت آقای صالحی زحمت زیادی پیرامون این موضوع کشید و قرار بر این شد تا جلسات زیادی در این زمینه برگزار شود. حدود یک سال این جلسات برگزار شد و ما به مسائل حقوقی و مرتبط به قوانین کار رایزنی کردیم تا اینکه امروز شاهد امضای پیش نویسی در این عرصه هستیم. این برای اولین بار است که هنرمندان می‌توانند جایگاهی را که دوست داشتند پیدا کنند. امروز روز تاریخی برای ماست و من از همه کسانی که پیگیر مسائلی بودند که خدمت به مردم و فرهنگ و هنر این ممکلت بود، تشکر می کنم.

آقایان اجازه استفاده آلوده کنندگان را ندهید

آنچه اینجا به عنوان یک گام نخست عنوان می شود یک  پیش گام هم دارد و آن اینکه نباید اجازه داد اجرای این قانون پس از تصویب به تاخیر بیفتد

منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما هم با ابراز قدردانی از برگزاری این برنامه بیان کرد: ما هنرمندان جامعه‌ای به هم پیوسته هستیم اما نکته ای که در حضور ۲ وزیر محترم لازم به گفتن است موضوع مخالفت برخی ها از فعالیت فرهنگی و صنفی در این کشور در قالب قانون هستند و یقینا از فضای ابهام آلود استفاده می کنند. فقط فرصت طلب ها هستند که از این فرصت ها استفاده کرده و دست به غارت می زنند. اگر می خواهیم باقی بمانیم و ما برای آینده باشیم تمنا می کنیم این تشکل های صنفی را جدی بگیرید. ما سالهاست فکر می کنیم جز قانون کار، هیچ قانون دیگری نمی تواند در پیشبرد فعالیت های صنفی هنرمندان به ما کمک کند. ما نباید اجازه بدهیم دیگران از این فضا سوءاستفاده کنند. آنها علاقه مند نیستند که این سرزمین صاحب اقتدار فرهنگی باشد؛ اقتداری که ناشی از حمایت هنرمندانی است که با تولید فرهنگی، مدیریت فرهنگی و انجمن های صنفی پرسشگر کارها را جلو می برند. آنچه اینجا به عنوان یک گام نخست عنوان می شود یک  پیش گام هم دارد و آن اینکه نباید اجازه داد اجرای این قانون پس از تصویب به تاخیر بیفتد. امروز که شما ۲ بزرگوار به عنوان ۲ وزیر کابینه در مراسم حضور دارید موضوع نظام بازنشستگی اهل فرهنگ و هنر در وضعیت بسیار اسفناکی قرار دارد که این نیازمند یک درایت عمیق و حرکت انقلابی است. این موضوع همکاران مسن ما را تحت تاثیر قرار داده و نیازمند تصمیم و روشی است که امیدوارم آقای شریعتمداری بتوانند بپذیرند تا بتوان مواضع حقوقی را رفع کرد.

کار خوبی که دیر اجرا شد

فریدون عموزاده خلیلی رییس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان هم در این برنامه ضمن قرائت نوشته ای از محمود دولت آبادی تصریح کرد: آقایان ما باید حتما از شما بابت این اتفاق تشکر کنیم اما نمی دانم چرا این حد دیر شاهد این اتفاق خوب هستیم. امروزه بسیاری از هنرمندان در شرایط بدی به سر می برند که خودمان می دانیم در چه شرایطی هستند. امروز یک روز تاریخی است که می توانیم در آینده شاهد حدیث نفس هایی که برایتان خواندم نباشیم.

نادری پور نماینده انجمن های هنرهای تجسمی نیز در این برنامه توضیح داد: ما تلاش کردیم تا با حمایت هفت انجمن به جامعه مدنی برسانیم. من از آقای وزیر و سایر همکارانشان که بر خلاف معمول عمل کردند و از هنرمندان خواستند تا خود هنرمندان در تصویب این آیین نامه مشارکت داشته باشند قدردانی می‌کنم. آنها می کوشیدند تا راهی برای حضور صنوف هنری در کنار صنوف دیگر وجود داشته باشد. امیدوارم این آیین‌نامه هرچه زودتر در هیات دولت تصویب شود. بیاییم عهد ببنیدیم که موضوع صیانت از حقوق معنوی و مادی هنرمندان فقط در دستور کار این آیین نامه قرار گیرد.

مقصد نهایی ما نظارت، مطالبه گری و اجرای صحیح این پیش نویس است

کاوه رضوانی راد مشاور حقوقی خانه موسیقی هم در این مراسم با قرائت متنی از تدوین پیش نویس نحوه تشکیل کانون سراسری صنفی هنرمندان قدردانی کرد و با ارائه نقطه نظرات خود در این زمینه گفت: مقصد نهایی ما باید نظارت و مطالبه گری در اجرای صحیح این تصویب نامه و اهتمام برای شکل گیری سریع کانون های سراسری صنفی هنرمندان باشد. از آن چیزی که باید بر حذر باشیم تمرکز بر ماهیت مدنی و عدم دخالت های دولتی است. نهاد صنفی رقیب دولت نیست همراه دولت است تا دولت به جای ورود به اجرا به سیاستگذاری مشغول باشد. نهاد صنفی حلقه اتصال هنرمند و حاکمیت است که حقوق هنرمندان را می‌ستاند و از حریم او صیانت می کند. دخالت دولت قطعا آن فعالیت ها را مختل می کند. به هر حال رفتار قابل تحسین وزیران ارشاد و تعاون الگویی کامل از مناسبات دولت و تشکل های هنری است که امیدوارم در سال های پیش رو نیز مورد توجه قرار گیرد. هدف نهایی ما زمانی محقق می شود که تصویب نامه به طور کامل اجرا شود تا صنوف بتوانند تشکل های خود را ذیل قانون کار ثبت کنند. من پیشنهاد می کنم که یک کارگروه سه جانبه در این راستا تشکیل شود چرا که شفافیت موضوعی است که در این سال ها به شدت به آن نیازمندیم.

بر اساس این گزارش با تصویب هیات وزیران، برای اولین بار در تاریخ هنر کشور، کلیه پدیدآورندگان آثار فرهنگی و هنری و رسانه‌ای می‌توانند ذیل تبصره (٥) ماده (١٣١) قانون کار، انجمن صنفی سراسری تشکیل دهند. به موجب همین تصویب‌نامه هر یک از حوزه‌های فرهنگی، هنری و رسانه‌ای می‌توانند یک کانون سراسری تشکیل دهند و در نهایت از به هم پیوستن آنها کانون فراگیر فرهنگ و هنر، تشکیل خواهد شد.

از یک سال گذشته به منظور تدوین پیش نویس دستورالعمل نحوه تشکیل فعالیت‌ انجمن‌های صنفی فرهنگ، هنر، رسانه و کانون‌های مربوطه جلساتی با حضور نمایندگان صنوف مختلف فرهنگی و هنری و وزارت‌خانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شده است. این جلسات به منظور تدوین آئین‌نامه‌های ماده ٩٢ برنامه ششم توسعه که یکی از بندهای ذیل این ماده به بحث نظام صنفی مرتبط بود با حضور نمایندگان صنوف مختلف برگزار شد. این در حالی است که پیش‌نویس این تصویب‌نامه، حاصل همفکری و مشورت نمایندگان ١٤ تشکل و انجمن فرهنگی، هنری و رسانه‌ای است که طی بیش از یکسال و در خلال برگزاری ده‌ها جلسه عمومی و تخصصی تهیه شده و با تایید و امضای دو وزیرکابینه دولت تدبیر و امید(وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی)، جهت طرح و تصویب تقدیم هیات وزیران شده است.

پس از تصویب این پیشنهاد، کلیه پدیدآورندگان آثار فرهنگی، هنری و رسانه‌ای می‌توانند در بستر تشکل‌های رسمی و تخصصی روابط کار، مطالبات خود را از طریق گفت‌وگوهای سه جانبه ملی دنبال کرده و امنیت شغلی پایدار را محقق سازند. تنظیم و تصویب «دستورالعمل نحوه تشکیل و فعالیت انجمن‌های صنفی فرهنگ، هنر و رسانه و کانون‌های مربوطه» از دیگر مواردی است که در این تصویب‌نامه پیش‌بینی شده و تشکل‌های ١٤ گانه فوق به منظور پیشبرد هرچه سریع‌تر اهداف تصویب‌نامه، مبادرت به تهیه و ارائه پیش‌نویس دستورالعمل و ارائه آن به وزرای فرهنگ و ارشاد اسلامی و تعاون، کار و رفاه اجتماعی کرده‌اند.

نمایندگان خانه سینما، خانه موسیقی، خانه تئاتر، انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز، انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران، انجمن عکاسان ایران، انجمن صنفی طراحان گرافیک، انجمن هنرمندان سفالگر ایران، انجمن خوشنویسان ایران، انجمن ویراستاران، انجمن داستان‌نویسان، انجمن هنرمندان نقاش و انجمن تصویرگران ایران در تهیه پیش‌نویس تصویب‌نامه و دستورالعمل آن با یکدیگر همکاری داشته‌اند.