عرصه‌های نو پدید فقهی ناظر به تمدن سازی اسلامی ایجاد می‌شود

به گزارش خبرگزاری برنا از قم، آیت‌الله علیرضا اعرافی در دیدار با محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام که در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه برگزار شد، با اشاره به برنامه‌های تدوینی در جامعه المصطفی اظهار کرد: امروزه حوزه‌های علمیه در معرض رقابت‌های سنگینی در عرصه معرفتی قراردارند؛ اگر بخواهیم در این عرصه در یک جایگاه خاص قرار بگیریم باید حضوری فعالانه داشته باشیم.

مدیر حوزه‌های علمیه افزود: در این زمینه باید تولیدات فکری، معرفتی و انسانی که دارای شاخص‌های بسیار خوبی است را به دنیا عرضه کنیم. حس می‌شود که در یک حصار هستیم که باید با توسعه زبانی و گفتمانی در عرصه بین‌المللی به رویش‌های جدیدی دست یابیم و در این رقابت به توفیقات بیشتری برسیم؛ رقابت‌های معرفتی در دنیا دارای لایه‌های عمیق‌تری است؛ زبان یک مقوله ثانوی است، ولی ادبیات فکری ما و ارتباط آن با نیازها و عرصه‌های جدید باید رشد پیدا کند و بین المللی شود.

آیت‌الله اعرافی اظهارکرد: حوزه‌های ما هر گاه درگیر بحث‌های تطبیقی شدند، رشد کردند و تولیدات آنها به‌روز شد؛ ما می‌توانیم با ادیان و دانش‌ها و مکاتب مختلف وارد گفتگو شویم؛ در این میدان رقابتی است که لایه‌های زیرین و عمیق‌تر، خود را نشان می‌دهد.

وی گفت: انقلاب اسلامی سال‌ها در عرصه‌های مختلف ورود کرده و مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است، ولی نوع حضور ما به لحاظ محتوایی و ساختاری نیازمند یک بازمهندسی است. در این بازمهندسی می‌توان ابعاد جدیدی را ایجاد کرد؛ مثلا همان‌گونه که از دل مرکز جهانی، جامعه المصطفی با نگاه کلان و بازمهندسی دقیق ایجاد شد و خلاء در همه عرصه را پوشش داد در خصوص حضور در عرصه بین المللی نیز می‌توانیم این بازمهندسی را انجام دهیم. در واقع این عرصه می‌تواند با پیوند با هم یک وحدت جدید را ایجاد کند. در واقع این سندهایی که در کشور تدوین می‌شود، اجزایی از یک کل است و به همین خاطر می‌توان سند کلی در حوزه بین الملل انقلاب اسلامی تولید کرد.

مدیر حوزه‌های علمیه اظهارکرد: با توجه به برداشت‌هایی که خود در صحنه بین المللی داشته‌ایم، حس می‌کنیم که باید یک سند بین المللی با عناوین خاص و کاربردی تدوین و ارائه شود که این بحث خدمت مقام معظم رهبری نیز مطرح شد؛ در این حوزه، دولت و دانشگاه می‌توانند در یک برنامه ریزی دقیق این سند را تدوین کنند.

آیت‌الله اعرافی با ذکر اینکه باید در عرصه فلسفه، فقه، حکمت اجتماعی نیز ورود جدی داشت بیان کرد: در این زمینه رویکرد جدی ایجاد شده است که امیدواریم توسعه یابد. در همین زمینه کتابی از مجموعه تفکرات و سخنرانی‌های بنده به نام «اجتهاد تمدن ساز» در دست انتشار است که به مقولات این حوزه به دلیل معرفتی و فلسفی و فقهی نگریسته شده است. اگر بخواهیم یک نقش تمدنی را در دنیای جدید ایفا کنیم، بن مایه‌های فلسفی، فکری و فقهی را باید مشخص کنیم و در این عرصه نیز نگاه کلا اجتماعی بسیار مهم است.

وی گفت: فقه ما فقهی بسیار غنی است، ولی در این عرصه باید حداقل 20 محور جدید را ایجاد کنیم که یکی از آنها مسائل مرتبط تعلیم و تربیت است که در این زمینه بنده 20 جلد کتاب با رویکرد تعلیم و تربیت را با رویکرد تدریس در درس خارج نگاشته‌ام و در این 10 سال در این زمینه به شکل جدی و تحلیلی و فقهی ورود داشته‌ام. باید با همین رویکرد وارد شویم وکم کم عرصه‌های نو پدید فقهی ناظر به تمدن سازی اسلامی را در دروس خود رایج کرده و به دنیا نیز عرضه کنیم.